петок, април 17, 2009

Храната во неолитот во Македонија

За да се состави мозаикот на македонската кујна, треба да прошетаме низ епохата на времето т.е 7000 години п..н.е-неолитот, антиката, средниот век, па се до денешната македонска кујна.Македонската кујна има длабоки древни корени, пребродела една голема еволуција, но одредени рецепти, обреди-ритуали во исхраната сме ѓи наседиле и ѓи практикуваме и ден денес.
Тој неолитски човек го поставил темелот, го создал духот, за свеста за храната, која се практикува и ден денска.Од овде почнува цивилизацијата, овде си и корените на кулинарството.Неолитската македонска жена пак ги поставила базите на градинарството, земјоделството, поседувала голема мудрост, го знаела календарот, кога да го посади семето, кога да го собер плодот, како да ја обработува земјата, го собирал семето и за следната сезона.Несигурниот лов на мажот, придонел неолитската жена да направи многу рецепти од семиња, зрна растенија кои ги одледувала самата или ги пронааогала во природата.
Првата плескавица во светот е направена во Македонија или поточно во Пелагонија, во времето на неолитот, а не каком што се мисли дека ја измислил Американец на брод.Ова бил и одговорот на експертите на телевизијата ,,Дискавери,, во рубриката сакам да знам-на поставено прашање за староста на плескавицата.,,Станува збор за нешто што е потврдено, при испитување на неолистските артефакти, по што нема место за сомневање,,(Зоран Николовски, директор на Завод и Музеј-Битола)
Неолитските садови во кои се служела и приготвувала храната, со својата прецизност, уметност, мајсторска изработка те оставаат без зборови, нивната старост те воодушевува и создава чуство на гордост.Помислата дека оваа неолитска керамика датира од 7000 години п.н.е сведочи за придонеста на Македонците во светската цивилизација.Од овде почитувани трба да се бара стратот на цивилизацијата, кулинарството, уметноста, религијата, од ова парче македонска земја, со артефакти кои можат да го состават мозаикот на еврпоската цивилизација.

МЛАДО КАМЕНО ВРЕМЕ-НЕОЛИТ ВО ОВЧЕ ПОЛИЕТО
,,Луѓето кои ѓи населие овие простори оставиле неизбришливи цивилизациски траѓи,,Александар Алексов


,,Најстарата неолитска населба се јавива како оформена урбана, општествена и стопанска челина со изградена матријална и духовна култура.Поради ова, се јавува потреба да се одговори дали чивотот на овие простори започнува со овие населбии или пак многу порано.Поради недостаток на архиолошки податоции дадени се две препоставки.Според едни се смета дека се рабои за популација што произлегува од јадрото на балканско-андолскиот културн комплекс, според други, се работи за постаро автохотно насление,,.(цитат од http://www.kralimarko.com/)
Овчеполието поради погодната, географска полозба, плодните почви, реките и благите климатски услови за живот, придонеле овие простори да бидат населени уште во праисторијата па се до денес.Американскиот историчар на уметноста Марија Гимбутас е убедена дека европската цевелизција започнува од Пелагониската и Овчеполската Котлина.Тврдењето го поткрепува со староста на ртефактите пројандени на овие региони.
Најстрите траги од живот во Овчеполието потекнуваат од далечното ново камено време-Неолит.За тоа сведочи архиолошкото наогалиште во Анзибегово.Овој архиолошки локалитет преставува еден од најбогатите во земјава и во Еврепо, и преставува огромно културно богаство за земјава но сеуште не е доволно проучено од архиолозите, овој архилошки локалитет крие уште многу мистерии.Во Р. Македонија имам околу 50 000 неолитски населби, кои сведочат за постанокот на Евпската култура и цивилизавија.
Кога ќе ја погледнеме конструкцијата на неилотската куќа, без сомнение можеме да тврдиме дека од овде е устанивена првате архитектура.Ако ги погледнеме принајдените антропомфорни од архиолошкиот локалитет Анзибегово, може да заклучиме дека во тоа време имале маси, столови, кревети, разни садови за исхрана, дека знеле да ја приготвуваат храната.Било посветено големо време и на уметноста, носеле убава облека, и тоа ни кашува каков дострел преставува неолитот на овие простори.Па без сомнение може да тврдиме дека европската цивилизација почнува одовде од македонските неолитски населби.
Поради грандиозноста, и непроценливата вредност на неолитските артефакти и наслби, ги има сите предуслови да се развие неолитски туризам не само на овие простори туку и низ цела Македонија.Во наредниот период мора многу да се работи за да се пропаѓира ваквиот вид на туризам и да се стави цена и да може да се продаде на современиот турист.,,Нажата рересанса е суштината на срдниот век, но ја имаат и други:Нажата антика е суштината на нтиката, но за жал големите сили и ја подариле на другии, на кои не и припага.Неолитот останува негибнат.Тоа е златно руно кое моше да донесе многу финансии,,(Васил Божиноски).Неолитот треба да ја афирмира Македонија, која има големи предусови за развивање на овој вид на туризам.
,,Македонија тргнала цивилизацијата, ако го следиме патот на неолитот на Еврпа ке тргнеме одовде, ке видиме каде и кога стасал.Всушност ние имаме обврска да и каземе дека ние го потполнуваме празното место на основолположниците на Еврпоксата култура,,(Вангел Божиновски)
Според архиолошките наодии, овдешното население имало постојано живејалиште, и се занимавало со примитивно земјоделство и сточарство, користеле многу орудија кои самите ги обработувале, користеле мазни камени секирии, коски и другии орудија.Од неолитот пошнува развојот на земјоделството и сточарството во Овче Поле:основните економски гранки на неолитскиот човек биле земјоделството и сточарството, овците и козите биле шуте во раниот и средниот неолит т.е 6000-5000 години пр.н.е
Неолитскиот чоек кој шиеел во Овеполието, градел населби и засебни шивејалишта.Објектите за живеење биле надземни, градени биле во првоаголна форма, изградени од дрвена градба со покрив на две води.Ѕидовите од живејалиштата биле машкани со кал, за да го заштиат неолитскиот човек од адмосверските влијанија:Главен и центарален дел од неолитската куќа било огништето каде се подготвувала храната.Во некои неолитски куќи имало и место каде се положувале жртвеници, и се вршеле религиозни обреди:Куќите биле градени едни покрај други со мали дворови.
Со цел да си ги објасни природните сили, неолисткиот човек пренесувал жртви, содавал бошества, и правел семејни светилиста.Најпошитувано божество е големата Мајка.
САДОВИ КОРИСТЕНИ ВО НЕОЛИТОТ


Во неолитот особено била разиена изработката на неолитски садови за послужување и приготвување на храната.Садовите биле изработени од керамика, имеле правилен облик и најразлични форми во зависнот за кава употреба биле користени во иснраната.Керамишките садви биле изработени во разнии димензии во зависност од потребите за послужување и премање на храната.Во архиолишкиот локалиет во Анзибегово се пронајдени наодии кои датираат од раниот неолит и во средниот неолит:Најшесто керамичите садови од овој регион се сликани со кафеаво теман боја.Керамиката во ранито неолит е груба, неоформене, изработена од земја, печен а и на нив се сретнива уметничко изразување.Садовите се украсени најчесто со бела природна боја, на која се насликани разни видови на орнаменти-неправилни триаголниции, зцетови, житно класије и другии фигури поставени во зедничка комбинација.Врз основа на овие елементи анзибеговсакта-вршничка група припага на андолско-бакнаскиот неоли.Во средниот неолит садовите се украсени со кафеава и црвена боја, се сретнуваат и садови од црвена боја украсени со уметнички фигури со бела боја.Карактеристично за овој период е што се сртнуваат разни видови на керамика, за разни примени во кулинарствотот.Преовладуваат ѓуповитр, разни видови на заоблени чинии и другии разни видови на садови.Поради зависноста на неолитскиот човек од природата, неможел да си ги претолкува непознатите сили, неолитскиот човек развил неолитска култура.Својата религиозност и страво почит ја изразувал со цртање на фигури на човек, животни и разни шари на садовите користени исхраната.Поради релкефот, фунционалноста, обликот на садовитесо црти и цртењи од природни бои преставуваат своевидна атракција, со ниваната конструкција и уметност сведочат колку била развиена уметноста и кулинарството во овие краеви:Овие садови преставуваат едни од најубавите и најстарите архилооски пронајдоци од ова време во Европа.Со својата грандиозност раскажуваат колку луксузно живеел човекот од овие простори, сведочат за брзиот развој на кулинарството, уметноста, религијата.
ИСХРАНАТА ВО НЕОЛИТОТ ВО ОВЧЕПОЛСКИОТ РЕГИОН
Исхраната во неолитот, и покрај тоа што досега не била на несамостојно и непристрасно проучување во себе крие не само почетоците на македонската традиционална исхрана, но тука си и базите на европската исхрана.
Во оваа питома долина со сигурност моше да потврдиме, дека неолитскиот човек имал јасна потврдена свест за земната поврзаност помеѓу обработувањето па се до приготвувањето на исхраната.Во златното житно поле во селото Анзибегово, имам откриено нолитски куќи во кои јас но се гледа застапеноста на огништето. кои праеставувало најшивописниот дел од куќата , во неолитската куѓа имало и фурна за печење на леб.Во архиолошкиот локалитет Говрилово, Скопско, има архиолошки докази дека неолитскиот човек приготвувал леб од квасец, и се потврдува дека од тука потекнува техиката за израбоитка на лебот, бидејки на другите места се пронајдени бескавсни лепчиња.Тоа се слушило тука во папакот на светот.,,Откритијата на архиолошките локалитети низ земјава потврдуваат дека неолитсдкиот човек бил длабоко умен отолку до сега што се мисеше.За тоа говорат изработените керамички садови за приготвување на храната.Од шитото се изработувал лебот а токму лебот е метафората на животот.Знаетели дека за трудна жена Англичаните велат стомакот и е полн со леб,,цитат од веб страницата на крали марко авторско право 12/20.7.2004
Во неолитската жена македонска се кријат многу мистерии, и големи достогнувања за европската цивилизација.Неолитската сама ја одледувала храната, поради несигурниот лов на мажот, кој честопати се вракал со неуспех во ловот.Неолитската зена била таа што ги засадувала плодовите, ја обработувала земјата, засадувала многу плодови но најчно и било жиото.Таа знела кој период во годината да го засади семето, собирала плодови од природата, а месото од дивечот знела како термички да го обработи.Тоа ни качува колку била неолитската жена иновативна, уте пред 7 илјади години, кога другите цивилизации не ни постоеле или живееле како племиња, неолитскиот човек ги имал сите предуслови за доба модерен живот во тоа време.,,Мената од праисторијата немала музии и богови во куќата.Огништето,отворот за сонце, садови, грнци, украси првата Македонка имала се што и е потребно на денешната Македонка,,Имала земја вода, сонце и оган.(цитат од крали марко).Неолитската жена барала удобност во неолитскиот дом, и во начинот на приготвување на храната.Од неолитот потекнува првата традиционална храна која длабоко се задрзала се до денешните денови во нашите јадења.Зрната кои се наогале во природата биле првата инспирација за древните рецепти.
Ви благодарам што го прочитавте тектстот
тексто е авторско право.

Нема коментари: